 LESSUGGESTIES
Midden -bovenbouw
Vanaf halverwege groep 3 zijn kinderen ook in staat zich op een schriftelijke
manier te uiten (hoewel je natuurlijk ook best met kleuters een brief
kunt 'schrijven'). Ook de creatieve verwerkingen kunnen in zijn
algemeenheid op een hoger plan komen. Enkele van de onderstaande
suggesties kunnen echter in aangepaste vorm mogelijk ook door de
onderbouw uitgevoerd worden.
De suggesties die zijn voorzien van een &
zijn te gebruiken bij het samenstellen van een herdenkingsboek dat
aangeboden zou kunnen worden aan de nabestaanden of een plekje zou
kunnen krijgen in de klas.
Opstel &
Voorbereiding - geen.
Materiaal - papier en pen / computer en printer / 'mooi' papier.
Kern - laat de kinderen een opstel of verhaal schrijven over het
overleden klasgenootje of waarin deze voorkomt. Deze opdracht kan geheel
vrij zijn maar ook naar aanleiding van bijvoorbeeld een gesprek of een
gedicht.
Je zou de volgende opdrachten/titels kunnen meegeven;
- wat wij hebben meegemaakt.
- mijn herinnering aan jou.
- toen ik het hoorde.
- en wat nu?
- in de hemel / het hiernamaals.
- het laatste gesprek.
De praktische werkwijze zal ik niet hoeven toelichten, iedereen heeft zo
zijn eigen werkwijze (eerst klad of niet, verplichte tekening etc.). Als
het verhaal bedoeld is voor een herdenkingsboek is het natuurlijk wel
aan te bevelen de nette uitwerking niet in een schrift of op een
multo-blaadje te laten schrijven maar hiervoor extra mooi papier aan te
schaffen. Ook kan worden gedacht aan het uitwerken in de computer
volgens bepaalde richtlijnen (iedereen hetzelfde lettertype/grootte
etc.) en dit uit te printen.
Gedicht &
Voorbereiding - het selecteren van enkele voorbeelden (zie
hiervoor de literatuurlijst)
Materiaal - papier en pen / computer en printer / 'mooi' papier.
Kern - lees één of enkele gedichten voor en praat hierover met
de groep. Wat wil de schrijver hiermee zeggen? Waarom gebruikt zij/hij
deze beeldspraken. Wat heeft hij waarschijnlijk voor gevoel gehad bij
het schrijven hiervan? Laat vervolgens de leerlingen een gedicht
schrijven met als thema de dood / het gemis / de herinnering of iets
dergelijks.
Ook voor de gedichten geldt dat aan de uitwerking, voor een mooi
resultaat in het geval van een herdenkingsboek, extra aandacht aan met
name het materiaal moet worden besteed.
De resultaten kunnen op basis van vrijwilligheid worden voorgedragen aan
de groep en worden besproken. Dit kan eventueel ook in de tussenfase
zodat er over verbeterpunten kan worden gesproken.
Afscheidsbrief &
Voorbereiding -
Materiaal - papier en pen / computer en printer / 'mooi' papier.
Kern - een brief is een mooi medium om je gevoelens over een
dergelijke ingrijpende gebeurtenis op een rijtje te zetten. Om de
kinderen op een spoor te zetten zou je op het bord een aantal
aandachtspunten kunnen schrijven zoals;
- weet je nog wel van...
- wat ik het meest aan je zal missen.
- wanneer ik je het meest mis.
- hoe ik je graag wil herinneren.
- etc.
Fotografie &
Voorbereiding - eventueel regelen van geld/sponsoring
Materiaal - camera(s) / fotorolletjes / fotoprintpapier / enkele
fotoboeken ter inspiratie
Kern - als je de beschikking hebt over een digitale camera op
school is dit een gemakkelijk uitvoerbare opdracht. Heb je geen digitale
camera dan zul je
materiaal en financiën moeten regelen voor deze verwerking.
Welke plekken zijn belangrijk (geweest) voor de overleden klasgenoot?
Inventariseer deze plekken klassikaal middels een woordspin. Zijn er ook
plekken die heel persoonlijk met haar/hem en een andere klasgenoot
verbonden zijn? De diverse plekken worden onder de kinderen verdeeld om
te fotograferen. Het fotograferen kan gebeuren in groepjes, je kunt ook
iedere dag de camera aan een ander kind meegeven waarbij deze één
enkele foto mag nemen.
Behandel vooraf zaken als camerastandpunt en compositie geïllustreerd
met voorbeelden.
De foto's kunnen al dan niet voorzien van een onderschift of een
uitgebreidere schriftelijke toelichting worden opgenomen in het
herdenkingsboek.
Een collage of een diavoorstelling met muziek zijn andere mogelijkheden.
De foto's kunnen ook worden verwerkt in een apart fotoboek.
Gedenkteken
Voorbereiding - overleg met nabestaanden en eventueel
gemeente.
Materiaal - gebruik alleen duurzame materialen / stevig
bevestigingsmateriaal.
Kern - deze suggestie is specifiek bedoeld voor gevallen waarbij
het kind door een ongeval om het leven is gekomen. In
overleg met de nabestaanden kan er toe besloten worden om gezamenlijk
een monumentje te maken ter nagedachtenis aan deze gebeurtenis. Er kan
gekozen worden om een gedenkbordje te maken uit hout of een ander
duurzaam materiaal, er kan een stoeptegel beschilderd of gegraveerd
worden met een tekst erin, er kan een boom geplant worden of
bijvoorbeeld een kruis worden neergezet.
Het is bijna te erg om te moeten zeggen maar helaas zijn er voorbeelden
uit het verleden die duidelijk maken dat ik het toch moet doen; zorg
ervoor dat je gedenkteken goed vast staat en niet gemakkelijk beschadigd
kan worden. Het is het beste om er geen lossen spulletjes zoals knuffels
of speelgoedjes bij te leggen want er lopen helaas lieden rond met
weinig respect voor dit soort uitingen.
Fotolijstje maken
Voorbereiding - foto's van de overledene nabestellen (indien
niet beschikbaar vanuit school in overleg met de nabestaanden).
Materiaal - dik karton (+200 grs.) / lijm / schaar / teken- en
knutselmaterialen / tijdschriften.
Kern - de meeste kinderen vinden het fijn om thuis een foto van
hun klasgenootje te hebben. Bestel voor al je leerlingen een foto van
hun overleden klasgenootje na. Om deze foto heen wordt een lijstje
gemaakt van dik karton. Mogelijk moet je zelf voor iedereen een gat uit
het karton snijden want dat is voor veel kinderen best moeilijk. Het karton kan vrij worden beplakt, beschilderd en beknutseld.
Je kunt er ook een opdracht aan meegeven; maak een lijstje dat je echt
bij je klasgenootje vindt passen. Denk aan bijvoorbeeld haar/zijn
favoriete kleuren, hobby's, idolen etc.
Verjaardag vieren
Voorbereiding - nabestaanden uitnodigen.
Materiaal - limonade / versnaperingen / slingers.
Kern - het is belangrijk stil te staan bij de verjaardag van het
overleden kind. De andere kinderen merken op deze manier dat niemand
zomaar vergeten wordt. Afhankelijk van de tijd die er ligt tussen het
overlijden en de verjaardag kan de dag in minder of meerdere maten
uitbundig gevierd worden. Als er een aantal maanden tussen ligt kan het
best een hele feestelijke dag worden. Op deze dag wordt er gesproken
over de overledene op een positieve "weet je nog dat..."
manier. Dit gaat waarschijnlijk automatisch, mogelijk moet het enigszins
gestimuleerd worden door de leerkracht. Overleg wel vooraf met de
nabestaanden over het verloop en programma zodat jullie niet met totaal
verschillende verwachtingspatronen aan de dag beginnen. Vraag de
nabestaanden ook of ze misschien willen trakteren. Als de sterfdag
in een recenter verleden ligt kan de dag meer het karakter van een
herdenkingsdag hebben en dienen als afsluiting van een rouwperiode. Het
motto van de dag zou moeten zijn; Vier het leven!
|
